Tomaszów rzeczny i… filmowy
W historycznych i filmowych klimatach upływało niedzielne popołudnie 27 września w obiekcie obsługi turystów pod Grotami Nagórzyckimi. Trwała tutaj biesiada historyczna, zorganizowana przez Skansen Rzeki Pilicy z okazji przypadającej w tym roku 185 rocznicy nadania praw miejskich dla Tomaszowa Mazowieckiego. Fakt ten upamiętniła urządzona staraniem skansenu rocznicowa wystawa pt. „Miasto u zbiegu pięciu rzek”.





Obiekty związane z postacią prof. Ignacego Mościckiego – wybitnego naukowca, prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1926-1939 można znaleźć nie tylko na terenie jego byłej rezydencji letniej w Spale, ale także w … Tomaszowie Mazowieckim. Kilka takich cennych pamiątek trafiło w ostatnich latach do tutejszego Skansenu Rzeki Pilicy.
Doniosłą rolę w narodzinach i rozwoju Tomaszowa Mazowieckiego odegrały przepływające przez niego rzeki. Początki miastu dała osada o nazwie Kuźnice Tomaszowskie, utworzona w 1788 roku nad Wolbórką. Z czasem wzdłuż tej rzeki, jak też nad jej dopływem – Czarną, wyrosły liczne fabryki włókiennicze, poruszane początkowo ich nurtem.
Bogate i niejednokrotnie unikatowe zbiory Skansenu Rzeki Pilicy można oglądać nie tylko na stałych i czasowych ekspozycjach wewnątrz tej placówki. Ostatnio tomaszowski skansen dosyć często udostępnia je na tematyczne wystawy w innych muzeach.
Zabytkowa poczekalnia, przeniesiona przed dziewięcioma laty z dawnego przystanku kolejowego Wolbórka, w pełni zasługuje na miano architektonicznej „perełki” wśród obiektów tomaszowskiego Skansenu Rzeki Pilicy. Ten odznaczający się szczególnym urokiem, misternie zdobiony budyneczek z prawie 120-letnią metryką w pełni doceniali w dalszej i bliższej przeszłości nasi filmowcy, umieszczając w nim i obok niego akcję swoich obrazów fabularnych.
Orzeźwiający chłód stał się podczas trwających obecnie tropikalnych upałów ważnym atutem Grot Nagórzyckich. Podczas, gdy na zewnątrz żar leje się z nieba, a słupek rtęci na termometrach codziennie przekracza 30 stopni Celsjusza, to w najdalszych czeluściach dawnej kopalni piasku kwarcowego temperatura sięga zaledwie 11 stopni!
Skansen Rzeki Pilicy i Groty Nagórzyckie znalazły się wśród największych atrakcji turystycznych woj. łódzkiego, polecanych przez telewizyjny program „Polska motocyklowa”. Cykl, prezentowany w ogólnopolskim kanale motowizja na platformie nc+, proponuje miłośnikom dwuśladów odwiedzanie miejsc godnych uwagi na terenie całego kraju.
Nad Pilicę przyjeżdżano kiedyś nie tylko na letni wypoczynek, ale także w celach leczniczych. Miejscem takich kuracji był zakład wodoleczniczy w Nowym Mieście nad Pilicą, utworzony w 1874 roku przez doktora Jana Bielińskiego. Nowomiejskie zdrojowisko, nie odstające standardem i poziomem leczenia od modnych „badów” zagranicznych, cieszyło się niegdyś dużą renomą.
„Komu źródlana woda, komu?!” – Takie nawoływania codziennie rozlegały się przed II wojną światową w centrum Tomaszowa Mazowieckiego. Towarzyszyły im donośne dźwięki mosiężnych dzwonków, którymi oznajmiano przyjazd charakterystycznych, malowanych na niebiesko, beczkowozów z konnym zaprzęgiem.
Z początkiem czerwca nastał, jak co roku o tej porze, szczyt sezonu turystycznego w Skansenie Rzeki Pilicy i jego filii – Podziemnej Trasie Turystycznej „Groty Nagórzyckie”. Obecnie wśród zwiedzających tradycyjnie przeważają uczestnicy wycieczek szkolnych, ale nie brakuje tutaj także turystów indywidualnych z kraju i zagranicy.
Jak wiadomo, Groty Nagórzyckie są niezwykłym, wspólnym dziełem natury i rąk ludzkich. W uformowanej sto milionów lat temu piaskowcowej skale mieszkańcy wsi Nagórzyce zaczęli od końca XVIII wieku żłobić coraz większe komory. Urabiany z nich śnieżnobiały piasek służył początkowo do celów gospodarskich, by potem stać się cenionym surowcem dla hut szkła.
Głośnym akcentem, bo ceremonialnym biciem w zabytkowy dzwon z nieistniejącego już okrętu desantowego „Pilica” rozpoczęła się tegoroczna Noc Muzeów w Skansenie Rzeki Pilicy. Zgodnie z tradycją przybywającym tłumnie gościom zaprezentowano to, co przybyło w skansenie w ciągu minionego roku.
W tym roku 16 maja nocni goście Skansenu będą mogli podziwiać „stacyjkę z bajki”, czyli dawny pawilon ekspozycyjny Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, w nowej odsłonie, ozdobioną pięknym, ostatnio zrekonstruowanym, historycznym zwieńczeniem frontonu.